شبیه سازی آبخوان دشت مروست با استفاده از مدل modflow

مدیریت منابع آب راهکاری مطلوب جهت استفاده بهینه از منابع آب زیرزمینی است اما مدیریت منابع آب زیرزمینی در گرو شناخت عملکرد آبخوان در شرایط طبیعی و سپس پیش بینی اثرات برداشت و یا تغذیه می باشد. می توان یکی از روش های موثر در شناخت و توسعه مناسب روش های بهره برداری از آبخوان را استفاده از مدل سازی عددی از نوع شبیه سازی نام برد. این مدل ها معادلات دیفرانسیل حاکم بر جریان آب زیرزمینی و انتقال محلول را حل کرده و امروزه به شکل گسترده توسط محققان زیادی جهت حل مشکلات مربوط به منابع آب زیرزمینی مورد استفاده قرار می گیرند. دشت مروست در جنوب استان یزد و با وسعتی حدود 500 کیلومترمربع واقع شده است. در این دشت به دلیل شرایطی از قبیل کمبود بارندگی، تغذیه ناچیز آب های زیرزمینی و تعداد انبوه چاه های کشاورزی، میزان افت سطح آب به طور متوسط معادل 45/0 متر در سال تخمین زده شده است. در این راستا جهت شناخت بهتر خصوصیات آبخوان و عوامل بیلان، با استفاده از مدل تفاضل محدود modflow و نیز با کمک نرم افزار pmwin5.1، مراحل مدل سازی آغاز و جریان آب زیرزمینی شبیه سازی شد. برای مدل سازی آبخوان، پس از شبکه بندی منطقه و وارد کردن اطلاعات لازم، با توجه به تغییرات ناچیز سطح آب در مهرماه 1381، از آمار سطح ایستابی این ماه به عنوان شرایط اولیه برای واسنجی مدل در حالت ماندگار استفاده شد و واسنجی برای حالت ناپایدار نیز در سال آبی 82- 81، با 4 استرس پریود و 12 گام زمانی اجرا شد. در این پژوهش مراحل واسنجی مدل به روش خودکار و با استفاده از کدpest صورت گرفت. با توجه به نتایج حاصل از واسنجی مدل، داده های سطح آب بدست آمده از مدل رفتار پیزومترها را به خوبی شبیه سازی می کند. بنابراین مدل تهیه شده قادر به ارائه بیلان آبی منطقه بوده و می توان از آن برای ساخت مدل منابع آب زیرزمینی دشت مروست در دوره های طولانی مدت استفاده کرد.